ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΧΕΛΙΩΝ. Ένας πατέρας, ένας γιος και το πιο αινιγματικό ψάρι του κόσμου του Patrik Svensson. Ένα συναρπαστικό αφήγημα για την καταγωγή των ειδών, τα σκοτεινά βάθη της ύπαρξης, το πεπρωμένο αλλά και το ίδιο το μυστήριο της ζωής.
| «Δεν μας θυμάμαι να μιλάμε για κάτι πέρα από τα χέλια και πώς να τα πιάσεις, εκεί κάτω στο ρέμα. Βασικά, δεν θυμάμαι να μιλάμε καθόλου. Ίσως επειδή ποτέ δεν μιλούσαμε». |
Έτσι ξεκινά Το βιβλίο των χελιών του Σουηδού δημοσιογράφου Patrik Svensson, ένα έργο για το ψάρεμα των χελιών, τη σχέση του συγγραφέα με τον πατέρα του, αλλά και ένα συναρπαστικό χρονικό της πολιτιστικής, μυθολογικής και επιστημονικής ζωής του χελιού, του πιο μυστηριώδους ψαριού στον κόσμο.
Πρόκειται για το πιο πολυσυζητημένο βιβλίο και τη μεγαλύτερη επιτυχία της έκθεσης βιβλίου του Λονδίνου το 2019 που οδήγησε σε συμφωνίες με πλειστηριασμούς για την απόκτηση των δικαιωμάτων σε περισσότερες από 30 χώρες και το οποίο θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ στις 26 Νοεμβρίου 2020.
Με μια απόλυτα ισορροπημένη και ζωηρή αφήγηση, γνωρίζουμε την πολυσύνθετη σχέση πατέρα-γιου μέσα από σκηνές των περιπετειών τους καθώς ψαρεύουν χέλια σε ειδυλλιακά ποτάμια και λίμνες της Σουηδίας, και διαμορφώνουμε μια συλλογική γνώση για το ίδιο το ψάρι, από τον Αριστοτέλη ως σήμερα.
Ένα μοναδικό υβρίδιο μεταξύ εκλαϊκευμένης επιστήμης, απομνημονεύματος και φυσιοδιφικής γραφής. Το παράξενο, «άσημο» χέλι είναι απλώς η αφορμή για να διατυπωθούν ευρύτερα ερωτήματα για την επιδίωξη της γνώσης· και για να αφηγηθεί ο συγγραφέας μια συγκινητική οικογενειακή ιστορία.
Η μεταφράστρια του βιβλίου Αγγελική Νάτση γράφει:
«Το χέλι συμβολίζει την ανάγκη όλων να εξερευνήσουν την καταγωγή τους. Όταν ο πατέρας πεθαίνει, παίρνει μαζί του τα μυστικά του, όπως το χέλι κρύβει τα δικά του μυστικά βαθιά στη θάλασσα των Σαργασσών. Η συγγραφή αυτού του βιβλίου αποτελεί το συμβολικό ταξίδι της επιστροφής του συγγραφέα στη δική του θάλασσα των Σαργασσών. Ο Πάτρικ Σβένσον μας αφήνει να κάνουμε μαζί του αυτό το ταξίδι ψυχής, στο οποίο το χέλι κατέχει μια πολύ ιδιαίτερη θέση. Το βιβλίο των χελιών είναι, μεταξύ άλλων, η ιστορία ενός πατέρα και ενός γιου και πώς η κοινή τους αγάπη για το χέλι τούς ένωσε με μια σχέση συχνά σιωπηλή, αλλά δυνατή».
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Κάθε χέλι κάνει ένα μακρύ ταξίδι: διασχίζει τον Ατλαντικό για να επιστρέψει στον τόπο καταγωγής του και βρίσκει τον δρόμο του χάρη σε μια μυστηριώδη δύναμη.
Αλήθεια, μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίζει κάτι τέτοιο με τόση σιγουριά; Να είναι απόλυτα σίγουρος για τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει;
Το μυστήριο του χελιού απασχολεί εδώ και αιώνες τους επιστήμονες και τους φιλοσόφους. Ακόμα και στη σύγχρονη εποχή της αλματώδους τεχνολογικής και επιστημονικής ανάπτυξης δεν μπορούμε να το διαλευκάνουμε: κανείς δεν έχει δει πώς αυτά τα ψάρια αναπαράγονται, ούτε μπορεί να εξηγήσει γιατί και πώς αφήνουν τις λίμνες και τα ποτάμια για να φτάσουν στα βάθη του ωκεανού.
Καθώς ανακαλεί τις παιδικές του αναμνήσεις όταν ψάρευε χέλια μαζί με τον πατέρα του και διερευνά τη θέση αυτού του αινιγματικού ψαριού στη λογοτεχνία, την ιστορία της επιστήμης και τη σύγχρονη θαλάσσια βιολογία, ο Patrik Svensson σκιαγραφεί τη σχέση του με τον πατέρα του, ενώ εκφράζει τον προβληματισμό, τον δικό του και του κάθε ανθρώπου, για το πεπρωμένο, το φως και το σκοτάδι, τη ζωή και τον θάνατο, μέσα από μια γραφή που συνδυάζει απομνημονεύματα και φυσιολατρία στην καλύτερη εκδοχή τους.
«Ο Svensson εναλλάσσει τα επιστημονικά και ιστορικά αποσπάσματα με συγκινητικές αναπολήσεις από την εποχή που ο πατέρας του τον μάθαινε να ψαρεύει χέλια σε ένα ρυάκι κοντά στο σπίτι τους… Η συναρπαστική ζωολογική οδύσσεια του Svensson θα συνεπάρει τους φυσιολάτρες αναγνώστες».
Publishers Weekly
«Ένα βιβλίο τόσο μοναδικό, όσο και το θέμα του. Μια υπενθύμιση πως ζούμε ακόμη σε έναν κόσμο με αναπάντητα ερωτήματα».
New Yorker
«Σε αυτό το έξοχο παράδειγμα εκλαϊκευμένης επιστήμης, ο Svensson συνδυάζει με τον καλύτερο τρόπο την έρευνα, τη φιλοσοφία, τη λογοτεχνία, ακόμα και την ψυχανάλυση, με μια δόση αυτοβιογραφίας».
VG (Νορβηγία)
«Ένα μικρό, τρυφερό, αναπάντεχα προσωπικό αφιέρωμα σε ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της βιολογίας σήμερα».
Θοδωρής Γεωργακόπουλος
«Με κέντρο το χέλι, το ψάρεμά του, τη φυσιολογία του και τη φαντασίωση γύρω απ’ αυτό (το θαλάσσιο φίδι) ο Σβένσον δημιουργεί ένα συναρπαστικό υβριδικό αφήγημα όπου η αυτοβιογραφία συναντά το επιστημονικό δοκίμιο και η ανθρωπολογία την πολιτιστική δημοσιογραφία, χωρίς να λείπουν και κάποια στοιχεία θρίλερ».
Νίκος Μπακουνάκης, ΤΟ ΒΗΜΑ της Κυριακής
Ο Συγγραφέας
Ο Patrik Svensson (Πάτρικ Σβένσον, 1972) είναι δημοσιογράφος στο πολιτιστικό της εφημερίδας Sydvenskan. Ζει με την οικογένειά του στο Μάλμε της Σουηδίας. Το βιβλίο των χελιών είναι το ντεμπούτο του.
1