4 Φεβρουαρίου 2010. Ακριβώς δέκα χρόνια πριν, σαν σήμερα πεθαίνει ο Κώστας Αξελός. Στο ταφικό μνημείο του με επιθυμία της συντρόφου του Κατερίνας Δασκαλάκη, χαράχθηκε, γαλλικά και ελληνικά η φράση από το τελευταίο του βιβλίο: «Το να διακρίνει κανείς αυτό που μένει απ’ αυτό που σαρώνει ο άνεμος, απαιτεί έντονη ζωή και ματιά που να στηρίζονται στον θάνατο, χωρίς ο θάνατος, σαν τέτοιος, να υπερισχύει».
Κείμενο: Γιώργος Δουατζής
“Δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν η φιλοσοφία. Σήμερα, ως πλανητική σκέψη μπορεί να τα θέσει όλα υπό ερώτηση και να δώσει αινιγματικές απαντήσεις. Η φιλία για τη σοφία έχει αντικατασταθεί από τη φιλία για τη σκέψη. Το άσκεφτο το συναντάει κανείς κατά στιγμές, ενώ η αναζήτηση και η διερεύνηση αποτελούν το συνεχές κίνητρο του στοχαστή.
Η εποχή μας έχει πέσει χαμηλά και η φιλοσοφία ζει το τέλος της. Οι ιδεολογίες πεθαίνουν γενικευόμενες. Μετά από αυτές, μια μέση απατηλή νοοτροπία θα κυριαρχήσει για πολύ. Αυτή η νοοτροπία έχει στοιχεία από όλα. Στοιχεία λίγο φιλελεύθερα, λίγο σοσιαλιστικά, λίγο χριστιανικά, λίγο εβραϊκά, λίγο προλεταριακά, λίγο αστικά, λίγο από τις φιλοσοφίες, αλλά θα καταστεί ένα μπέρδεμα, μία ομελέτα δηλαδή, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι σκέψη. Κάνει τους ανθρώπους να νομίζουν ότι σκέπτονται. Μετά τις ιδεολογίες και τη φιλοσοφία υπάρχει χώρος για μια ανοιχτή ποιητική σκέψη.
Μιλάω πάντα για στοχαστές και όχι για φιλοσόφους. Η αλήθεια είναι μια πάρα πολύ προβληματική έννοια. Αυτό που λέμε αλήθεια είναι πάντα προβληματικό, γιατί έχει μια σειρά προϋποθέσεις. Επίσης η αλήθεια δεν είναι μια έννοια με την οποία δουλεύω, αλλά βλέπω την αλήθεια σαν κυρίαρχη μορφή μιας περιπλάνησης. Όταν η περιπλάνηση παίρνει μια μορφή, ένα περιεχόμενο και συγκροτεί και συγκροτείται, δίνει μια μορφή της αλήθειας. Αλλά η αλήθεια υπακούει στην περιπλάνηση και όχι το αντίθετο”.
Από το βιβλίο «Το σπασμένο παιχνίδι -Κώστας Αξελός», Γιώργου Δουατζή, εκδόσεις Καπόν, 2011
1