Το The Book.Gr προτείνει για αυτό το Σαββατοκύριακο το “Αριστοκράτες επαναστάτες” του Gonzague Saint Bri από τις εκδόσεις Ενάλιος.
<<Ο αριστοκράτης είναι ευγενής επειδή υπηρετεί τις ωραιότερες ιδέες με τιμή. Χάνει την υπερηφάνεια και το κύρος του όταν περιπέσει στο χειρότερο είδος δουλείας, στην αυλή.>>
<< Λίγα άτομα με γνωρίζουν εις βάθος, λίγοι είναι σε θέση να με εκτιμήσουν. Έχουν υπάρξει αρκετές διαφωνίες σχετικά με το άτομό μου. Οι μεν με βλέπουν με έναν τρόπο, ο καθένας με κρίνει διαφορετικά, και εγώ παρόλα αυτά είναι πάντα η ίδια. Δεν είμαι εγώ που αλλάζω, δεν μπορώ να ταυτιστώ παρά μόνο με ανθρώπους αληθινά έντιμους. Απεχθάνομαι τους ψεύτικους ανθρώπους, μισώ τους κακούς, αποφεύγω τους απατεώνες, διώχνω τους κόλακες. Μπορεί κανείς να συμπεράνει από αυτά ότι συχνά είμαι μόνη. Δεν αισθάνομαι ανία με τον εαυτό μου. Δεν φοβάμαι την επικοινωνία. Χωρίς αμφιβολία, ήμουν προορισμένη για την κοινωνία και δραπετευσα από αυτήν έγκαιρα.>>
Ολύμπια ντε Γκουζ (1748-1793)
Αγαπητοί αναγνώστες, το βιβλίο για το οποίο θα σας μιλήσω είναι από τις εκδόσεις Ενάλιος και ανήκει στον Gonzague Saint Bri. Έφυγε το 2017 έχοντας αφήσει πλούσιο ερευνητικό έργο και έχοντας διατηρήσει μέχρι το τέλος τις ιδιότητες του συγγραφέα, του ιστορικού και του δημοσιογράφου. Το 2002 του απονεμήθηκε το Βραβείο Interallie για το μυθιστόρημα οι Γέροντες του Μπράϊτον, και το 2016 το Βραβείο Ουγός Καπέτος για το σύνολο του έργου του.
Μέλος πολυμελούς οικογένειας (είχε άλλα 7 αδέλφια) αφιέρωσε την πρώτη ιστορία από το πόνημά του αυτό, το οποίο ονομάζεται <<Αριστοκράτες επαναστάτες>> στο ζευγάρι των παππούδων του. Όπως αναφέρει στην πρώτη σελίδα του βιβλίου: “Αφιερωμένο στη μνήμη του παππού μου και της γιαγιάς μου, του Κόμη και της Κόμησας Σαιν Μπρι, που εκτοπίσθηκαν λόγω συμμετοχής στην αντίσταση και πέθαναν για τη Δημοκρατία και τη Γαλλία”.
Πρόκειται για ένα ανθολόγιο βιογραφιών διάσημων προσώπων που ανήκαν στην αριστοκρατική τάξη της εποχής τους αλλά <<εγκατέλειψαν το οικογενειακό αρχοντικό, την ευγενική τους καταγωγή, την εξοχή και το δάσος τους για να ανακαλύψουν τον πραγματικό κόσμο!>>. Μένει κανείς γοητευμένος διαβάζοντας εξαιρετικές λεπτομέρειες για τη ζωή και τη δράση εξεχουσών προσωπικοτήτων όπως ο Λόρδος Byron, ο Leo Tolstoy, ο Cyrano de Bergerac, ο μαρκήσιος de Lafayette, ο Henri de Toulouse-Lautrec, ο Winston Churchill, ο Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ,η Simon de Beauvoir, ο Νέλσον Mandela και άλλοι εξίσου σημαντικοί που εδώ παρουσιάζονται σε ένα κοινό πλαίσιο και κάτω από ένα κοινό πρίσμα, άσχετα που ο πρώτος από τον τελευταίο απέχει τρεις αιώνες· όλοι είχαν τα προνόμια για μια πλούσια και ανεμπόδιστη ζωή, επέλεξαν όμως να διαρρήξουν τα δεσμά της “χρυσής φυλακής” τους και να ταράξουν τα νερά της εποχής τους φέρνοντας τελικά τομές ο καθένας στον τομέα της σκέψης του.
Από την πρώτη κιόλας ανάγνωση ένιωσα άνετα με το στυλ γραφής του κου Μπρι. Μου άρεσαν πολύ οι μεγάλες προτάσεις του, που ωστόσο δεν ήταν καθόλου δυσνόητες, με πολλά επίθετα κλπ. Αντιθέτως, μου έδωσαν την αίσθηση της γενναιοδωρίας και μιας ευγενικής απλότητας.
Υγ. Από τις εκδόσεις Ενάλιος, θα ήθελα σε μια επόμενη φορά να σας μιλήσω και για το <<Διάσημες γυναίκες στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή>>.
Καλή ανάγνωση!
Ακολουθούν αποσπάσματα:
Ο αριστοκράτης είναι ευγενής επειδή υπηρετεί τις ωραιότερες ιδέες με τιμή. Χάνει την υπερηφάνεια και το κύρος του όταν περιπέσει στο χειρότερο είδος δουλείας, στην αυλή
..Στην πραγματικότητα, ήταν ήδη τρεις το πρωί όταν τελικά το θέατρο άδειασε, μετά από τουλάχιστον 40 φορές το κοινό ξανά κάλεσε τους ηθοποιούς στη σκηνή, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί ποτέ στην ιστορία του θεάτρου.
.. εκείνο το βράδυ ο Συρανό ντε Μπερζεράκ του Εντμόν Ροστάν, όπως και ο Αστερίξ έναν αιώνα αργότερα, εντάσσεται με την πρώτη στη λογοτεχνική ιστορία της Γαλλίας και στο συλλογικό υποσυνείδητο των Γάλλων, των υποτιθέμενων γαλλικών χαρακτηριστικών:
μεγάλοστομος, ευεπηρέαστος γενναιόδωρος, τρυφερός, αστείος, ανθεκτικός και θαρραλέος σε τέτοιον βαθμό μάλιστα που ακόμη και σήμερα ο καθένας είναι πεπεισμένος ότι ο αληθινός ο άνδρας ήταν έτσι όπως ακριβώς τον απαθανάτισε ο Ροστάν.
..είναι βέβαιο ότι αυτά τα δύο έργα δημοσιεύθηκαν μετά το θάνατο του, το 1657, με ένα εξώφυλλο που απεικόνιζε τον Συρανό ντε Μπερζεράκ να ανεβαίνει στο φεγγάρι, αλλά πολλοί σύγχρονοι του είχαν διαβάσει το χειρόγραφο αυτών των φανταστικών ταξιδιών στο οποίο ο συγγραφέας σαφώς επηρεασμένος από τους Ραμπελαί,Τόμας Μουρ, Καμπανέλα, Γουίλκινς και Γκόντουιν, δεν εφευρίσκει απλά την επιστημονική φαντασία, αλλά και το φιλοσοφικό μυθιστόρημα, το οποίο πρόκειται να γνωρίσει μεγάλη επιτυχία στον επόμενο αιώνα.
Περνώντας, σύμφωνα με την ωραία παρομοίωση της Μόνικα Πιέτρ, <<από την βεντάλια στο ικρίωμα>> η πρώτη φεμινίστρια της ιστορίας της Γαλλίας μόλις έχει ολοκληρώσει το πεπρωμένο της εμπρός σε ένα πλήθος που περιλαμβάνει αρκετές γυναίκες, οι οποίες δεν έχουν καταλάβει τίποτε για την επανάσταση εκείνης που ανάμεσα σε τόσες άλλες έδωσε τη ζωή της για τις ιδέες της.
... Λίγα άτομα με γνωρίζουν εις βάθος, λίγοι είναι σε θέση να με εκτιμήσουν. Έχουν υπάρξει αρκετές διαφωνίες σχετικά με το άτομό μου. Οι μεν με βλέπουν με έναν τρόπο, ο καθένας με κρίνει διαφορετικά, και εγώ παρόλα αυτά είναι πάντα η ίδια. Δεν είμαι εγώ που αλλάζω, δεν μπορώ να ταυτιστώ παρά μόνο με ανθρώπους αληθινά έντιμους. Απεχθάνομαι τους ψεύτικους ανθρώπους, μισώ τους κακούς, αποφεύγω τους απατεώνες, διώχνω τους κόλακες. Μπορεί κανείς να συμπεράνει από αυτά ότι συχνά είμαι μόνη. Δεν αισθάνομαι ανία με τον εαυτό μου. Δεν φοβάμαι την επικοινωνία. Χωρίς αμφιβολία, ήμουν προορισμένη για την κοινωνία και δραπετευσα από αυτήν έγκαιρα.
Ολύμπια ντε Γκουζ(1748-1793
Δυστυχώς, χρειάστηκε να περάσει μέσα από το έδαφος της Αυστρίας, όπου συνελήφθη και οδηγήθηκε στη φυλακή σαν Όμηρος -παρά το ότι είχε αμερικάνικη υπηκοότητα- αρχικά στο Μαγδεμβούργο και έπειτα στο Νες και τέλος στο Ολμύτς, κάτω από ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες, παρακολουθούμενος νύχτα και ημέρα, με κακή διατροφή, χωρίς περιποίηση, με τα ρούχα του κουρελιασμένα, αποκομμένος από κάθε επικοινωνία με τον έξω κόσμο, και μη μπορώντας να γράψει παρά με μία οδοντογλυφίδα βουτηγμένη στο αίμα του.
..Επιπλέον το 1917 κι έπειτα το 1944, οι Αμερικανοί στρατιώτες θα αποβιβαστούν στην Γηραιά Ήπειρο με την κραυγή Λαφαγιέτ εδώ είμαστε!, μια ιδέα που σκέφθηκε ο συνταγματάρχης Στάντον, που χωρίς αμφιβολία υπήρξε η ωραιότερη απότιση τιμής από έναν ολόκληρο λαό, σε έναν νέο αριστοκράτη επαναστάτη, πάνω από δύο αιώνες μετά την εμπλοκή του.
Από αυτό το γεγονός, θεσπίζει αυτό που θα αποκληθεί αργότερα στρατευμένη λογοτεχνία, επειδή, σύμφωνα με την άποψη της, αυτοί είναι εφεξής αναπόσπαστα και άρρηκτα συνδεδεμένη με την πολιτική και η δημιουργικότητα της πένας της και η εφευρετικότητα του πνεύματός της δεν μπορούν να αγνοούν τον κόσμο μέσα στον οποίο κατοικεί. Με αυτήν την έννοια η Ζερμέν ντε Σταέλ κλείνει οριστικά την περίοδο του Διαφωτισμού για να ανοίξει την περίοδο της σύγχρονης εποχής, ως τον 20ο αιώνα.
..Η μαντάμ ντε Σταέλ, Η οποία επέβαλε τον όρο <<λογοτεχνία>> , αντικαθιστώντας τον ισχύοντα ως τότε όρο γράμματα, όπως και τον όρο <<ρομαντισμός>> υπήρξε πρωτοπόρος του φεμινισμού, της γεωπολιτικής και της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αναζήτησε τη συζυγική ευτυχία που δεν μπόρεσε να βρει ποτέ, και ενσαρκώνει, στην εποχή της όπως και σήμερα, στο μεταίχμιο δύο αιώνων, το μεγαλείο του πνεύματος, τη μοναδική εγγύηση της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας, αλλά και την ανάδειξη μιας ευαισθησίας εξίσου αναγκαίας με τη λογική.
Επιλέγοντας αυτόν τον δρόμο, πέραν από την οικονομική ανεξαρτησία που της διασφάλισε -ήταν η μοναδική γυναίκα της περιόδου που ζούσε χάρη στο συγγραφικό της έργο και στην πράξη εφηύρε ή ξεκίνησε το επάγγελμα της συγγραφέως!..
Αυτή η πολύ παθιασμένη γυναίκα αναγνωρίζεται από τους συναδέλφους της και μετρά στον ρομαντικό χώρο του Παρισιού ενώ την ζωγραφίζει ο Ντελακρουά και ο Σαρπαντιέ, και η οποία διαλέγει τους εραστές της και τους χωρίζει όπως κάνουν οι άνδρες με τις γυναίκες, κάτι το οποίο φαίνεται στους σύγχρονους της σαν μόνιμο σκάνδαλο…
Από αυτήν την περίοδο γεννήθηκε αυτό το συναίσθημα εκδίκησης που έμελλε να καλλιεργήσει η Σιμόν, καθώς ονειρευόταν να γίνει ένα άτομο εξαιρετικό,κάτι που για εκείνη, περνούσε μέσα από το στάδιο της διάσημης συγγραφέως, ένα όνειρο για χάρη του οποίου δεν έπαυε να διαβάζει ό,τι της έπεφτε στα χέρια. Για να το επιτύχει έπρεπε να εργαστεί σκληρά, πράγμα που δεν αποτελούσε πρόβλημα γι’ αυτήν. Η εξαιρετικά προικισμένη μαθήτρια του ινστιτούτου sainte-marie του Νεϊγύ και έπειτα της Σορβόνης ακολούθησε μία διαδρομή χωρίς αποτυχίες και επέλεξε τη φιλοσοφία, αφού πρώτα πήρε το μπακαλωρεά με άριστα.
..Στη διάρκεια της κατοχής και λίγο αργότερα θα δημοσιεύσει διαδοχικά την Καλεσμένη το 1943, το Αίμα των άλλων το 1945, το Όλοι οι άνδρες είναι θνητοί το 1946, ενώ παράλληλα ιδρύει, μαζί με τους Ζαν Πολ σαρτρ, Ραυμάν Αρον, Μισέλ Λεϊρί, Μπορίς Βιάν και Μωρίς Μερλώ, μία πρωτοποριακή επιθεώρηση, το Les tempes modernes, που είχε σκοπό να κάνει ευρύτερα γνωστό τον υπαρξισμό στην λογοτεχνία, αυτό το φιλοσοφικό κίνημα που προσπαθούσε να βγάλει νόημα από τον παραλογισμό ενός κόσμου, στον οποίο ο άνθρωπος δεν έχει επιλέξει να γεννηθεί.
Το βιβλίο “Αριστοκράτες επαναστάτες” του Gonzague Saint Bri κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ενάλιος
1