Το The Book.Gr προτείνει για αυτή την εβδομάδα τρία ξεχωριστά βιβλία. Την “Λιτανεία του χρόνου” της Μελανίας Δαμιανού από τις εκδόσεις Κίχλη, στην επιλογή των νέων κυκλοφοριών. Το “Μεσαιωνικό τρίπτυχο” του Τάσου Αθανασιάδη, από τις εκδόσεις της Εστίας στις κλασικές επιλογές και το βιβλίο του Βασίλη Τζανακάρη “Σμύρνη 1919-1922: Αριστείδης Στεργιάδης εναντίον Χρυσοστόμου” από τις εκδόσεις Μεταίχμιο στις ιστορικές αναφορές.
Α} Νέες κυκλοφορίες |Μελανία Δαμιανού “Λιτανεία του χρόνου”
Πρώην κάτοικοι και στρατιώτες τριγυρνούν ανάμεσα στα ερείπια μιας καμένης πόλης, μιας ρημαγμένης πόλης που η ανθρώπινη μανία έφερε τη φρίκη. Φασματικές σκιές περιφέρονται σ’ ένα χώρο που ο χρόνος έχει σταματήσει κι αυτό που απομένει είναι ο λόγος.
“Βραδιάζει. Ξέρω ότι όλα έχουν τελειώσει εκεί έξω. Τρεις μέρες κράτησε το κακό. Μια ακτίνα ματωμένου φωτός έμπαινε τις νύχτες από το παράθυρο. Απέφευγα να την κοιτάζω γιατί δεν άντεχαν τα μάτια μου την άπληστη λάμψη της. Φωτιά, φωτιά, κραύγαζαν οι κάτοικοι της πόλης, οι δεσμοφύλακες, οι καμπάνες και οι σάλπιγγες. Και οι εχθροί απαντούσαν με θριαμβευτικές κραυγές και αλαζονικά γέλια, τσακίζοντας ό,τι έβρισκαν μπροστά τους”. [Ο Κατάδικος]
Μια αφήγηση που ρέει σε τρεις διαφορετικούς χρόνους, πριν την καταστροφή, τις μέρες της πολιορκίας και τον εφιάλτη που επιφυλάσσει η επόμενη μέρα. Η μνήμη και η απώλεια χαρακτηρίζουν τις αφηγήσεις των κατοίκων που επέζησαν. Αντιμέτωποι με μια νέα συνθήκη, χάνοντας ακόμη και τα πιστεύω τους.
“Όσο δεν άλλαζε τίποτα, τόσο περισσότερο συνέχιζα να χτυπάω τις καμπάνες, τραβώντας τα σκοινιά σαν παραλογισμένος. Ξέπνοος έπεσα στη γη και η σιωπή ξαναγύρισε, ίδια και απαράλλαχτη. Ο εφιάλτης ήταν αληθινός, ευλογημένος από σένα. Δεν κατοικείς πια μέσα μου. Στη θέση σου έχει μείνει ένα μελανό σημάδι” [Ο Καλόγερος]
Β} Κλασικά κι αγαπημένα | Τάσος Αθανασιάδης “Μεσαιωνικό τρίπτυχο”
Τρία αφηγήματα (Το οδοιπορικό ενός ανευλαβή, Η μουσική και η θάλασσα, Εγκώμιο στην ανωνυμία ενός νέου) αναπαριστούν τη καθημερινή ζωή των ιστορικών χρόνων του 15ου αιώνα στην Κωνσταντινούπολη των τελευταίων Παλαιολόγων, στη φραγκοκρατούμενη Αθήνα, στην Ιερουσαλήμ, στην πολιορκημένη Χαλκίδα των Ενετών και στις πόλεις της ιταλικής Αναγέννησης.
“Τη νύχτα ο σουλτάνος συγκέντρωσε στη σκηνή του τους επιτελείς του, τους έβαλε να ορκιστούν στο Κοράνι πως θα επιδείξουν την ίδια ανδρεία όπως μπρος στα τείχη της Κωνσταντινούπολης και τους υποσχέθηκε να μοιράσει σε πασαλίκια όλο το Μοριά. Το ξέραμε πως η θέση μας ήταν κρίσιμη. Στο παρεκκλήσι του παλατιού γυναικόπαιδα ψέλνανε χωρίς διακοπή παρακλήσεις στη Θεοτόκο να μας συνδράμει στον αγώνα μας. ξαφνικά αναθαρρήσαμε, οι δεήσεις μας στη Θεοτόκο είχαν εισακουστεί”. [Η μουσική και η θάλασσα]
Τα δύο πρώτα αφηγήματα δημοσιεύτηκαν αρχικά στο περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ (Τόμος 130 & Τόμος 141 αντίστοιχα). Κυκλοφόρησαν και τα τρία μαζί με τον τίτλο “Μεσαιωνικό τρίπτυχο” το 1998.
Γ} Ποίηση – Δοκίμιο – Ιστορία | Βασίλης Τζανακάρη “Σμύρνη 1919-1922: Αριστείδης Στεργιάδης εναντίον Χρυσοστόμου”
O Βασίλης Τζανακάρης καταγράφει με κάθε λεπτομέρεια την άγρια σύγκρουση ανάμεσα στον Ύπατο Αρμοστή της Σμύρνης Αριστείδη Στεργιάδη και το Μητροπολίτη Χρυσόστομο.
Ένα γλαφυρό βιβλίο, που ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή με τα πάθη, τις μικρότητες, τις όποιες ελπίδες και όνειρα. Στις σελίδες του περιγράφονται τα αιματηρά γεγονότα της περιόδου καθώς και οι διπλωματικές ίντριγκες και συνωμοσίες, αλλά κυρίως εστιάζουν στις δύο τόσο δυνατές προσωπικότητες: του “εθνομάρτυρα” Χρυσοστόμου και του “εθνικού ολετήρα” Στεργιάδη.
“Με την παρουσία του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη οι Έλληνες κατοικοι της ένιωσαν ότι ζούσαν σ΄έναν επίγειο παράδεισο ευτυχίας και χαράς. Ο Φίλιπ Μάνσελ γράφει ότι οι Σμυρνιοί όπου συναντούσαν Έλληνες στρατιώτες τούς έραιναν με λουλούδια, τους πρόσφεραν λιχουδιές και σε εκδηλώσεις ή γιορτές τούς μαγείρευαν πλούσια παραδοσιακά φαγητά, τα οποία ήταν αμφίβολο αν είχαν δοκιμάσει ποτέ στη δική τους πατρίδα. Με αυτόν τον τρόπο, η Σμύρνη περνούσε στην πρώτη γραμμή του μετώπου ενός εθνικισμού που υποδαυλιζόταν από τους φανατικούς και τους οπαδούς των ακραίων καταστάσεων, οι οποίοι δεν είχαν πάψει να τον επισείουν και να καλλιεργούν με κάθε μέσο και τον τρόπο από το 1880 και ύστερα. Ήταν το είδος του εθνικισμού που έτρεμε ο Στεργιάδης και που ο Φίλιπ Μάνσελ αποκαλούσε καταστροφικό“
0