Τα κουδούνια των συγγραφέων./Η Κυψέλη-Τόκυο./Η αγάπη για τα βιβλία, το γράψιμο, η ποίηση, το βινύλιο,/το ευρωπαϊκό σινεμά [Διαπαιδαγώγηση].
Η Μαριγώ Αλεξοπούλου σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Συνέχισε τις σπουδές της στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του τμήματος Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης, όπου και εκπόνησε τη διατριβή της (Ph.D). Ο “Νόστος στην αρχαία ελληνική τραγωδία” αποτελεί το θέμα με το οποίο ασχολήθηκε στη διατριβή της και στη μονογραφία της (“Το θέμα της επιστροφής στην πατρίδα στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία: Ο Νόστος των επικών ηρώων”, Edwin Mellen Press).
Έχει διδάξει αρχαίο ελληνικό θέατρο στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Εργάζεται ως φιλόλογος στη Σχολή Μωραΐτη. Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς σε έντυπα και ηλεκτρονικά λογοτεχνικά περιοδικά καθώς και σε εφημερίδες. Επίσης ποίηματά της έχουν συμπεριληφθεί σε πολλές ελληνικές ανθολογίες και έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα δανέζικα. Η τελευταία της ποιητική συλλογή, “Νυχθημερόν” κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες από τις εκδόσεις Πόλις κι έδωσε την αφορμή για την παρακάτω συνέντευξη.
-
«Νυχθημερόν» η νέα σας ποιητική συλλογή. Ποια τα κύρια σημεία αυτής της νέας ποιητικής σας περιδιάβασης;
Το «Νυχθημερόν» έχει ως συνεκτικό ιστό ψυχικά τοπία και μνήμες αφιερωμένα στον αδερφό, με την έννοια του αδερφού του προηγούμενου που στοιχειώνει τον καθένα μας κατά την ενηλικίωσή του μέχρι ένα άνοιγμα προς την ηλεκτρισμένη πόλη, όπως περνάει μέσα από τις οθόνες μας η σύγχρονη πανδημία, αλλά και η κρίση με την έννοια του «αναγκαίου καιρού».
-
«…η συμφιλίωση έρχεται πολύ αργά και ίσως τυχαία». Η δική σας, τρόπον τινά, συμφιλίωση με τη ποιητική έκφραση πώς ξεκίνησε; Τι σκέψεις κάνετε κοιτώντας πίσω;
Δε θα μπορούσα να φανταστώ μια ζωή χωρίς τους ποιητές, αν και προσπάθησα και προσπαθώ να ζω χωρίς την ποίηση. Σκέφτομαι συχνά και γελάω με την προτροπή ενός ποιητή προς τους αναγνώστες του να κάνουν το εξής σε μια κενή σελίδα: «Αν θέλετε να δημοσιεύσετε εδώ τα ποιήματά σας, μεταφέρετε χρήματα στο λογαριασμό μου». Το διάβασα πρόσφατα και γέλασα πολύ. Με λίγα λόγια: να γράφετε ποίηση για να απολαμβάνετε τη ζωή ή αλλιώς να απολαμβάνετε τη ζωή για να γράφετε ποίηση.
-
Το τέταρτο μέρος στέκει, ας μου επιτραπεί η έννοια, ως ο βατήρας για να κολυμπήσει ο αναγνώστης στις ποιητικές διαδρομές του βιβλίου. Μιλήστε μας όμως, έστω επιγραμματικά, για τα τέσσερα μέρη που συναποτελούν το νέο σας ποιητικό οικοδόμημα.
Το πρώτο μέρος είναι αφιερωμένο στον αδερφό – όπως ο καθένας μας αντιλαμβάνεται τον αδερφό του προηγούμενου – τον ξενιτεμένο. Στο δεύτερο μέρος – στα παιδικά, μητρικά – μεσολαβούν εικόνες για τις πρώτες παιδικές ενθυμήσεις, στη σκιά των μεγάλων. Στο τρίτο μέρος επικρατούν οι ναυτικοί όροι, όπως ο πορτολάνος, το ημερολόγιο καταστρώματος και η χαραυγή μέσα στο ναυτικό σάκο. Με τον ναυτικό όρο «Αγάντα» τιτλοφορείται το τελευταίο μέρος της συλλογής, το δικό μου εσωτερικό κέλευσμα να δείξω υπομονή. Σαν να λέμε: «Κράτα γερά». Τα ποιήματα της τέταρτης ενότητας γράφτηκαν στις συνθήκες του εγκλεισμού και άρα το «Αγάντα» θα μπορούσε να το απευθύνει ο καθένας από εμάς στον εαυτό του καθώς βιώνει τις συνθήκες τις πανδημίας.
-
«Οι ποιητές μιλάνε όλο για φεγγάρια», μια έμμεση μομφή ίσως σε σύγχρονους νεορομαντισμούς. Τι παρατηρείτε στη σύγχρονη εκδοχή της ποιητική έκφρασης των Ελλήνων συναδέλφων σας;
Η αδιάλειπτη συνέχεια της ποίησης δείχνει την σταθερότητά της ως συστήματος παρά τις αβεβαιότητες της εποχής σε όλα τα πεδία.
-
Η δική σας ποιητική αγρύπνια πώς καιροφυλακτεί στις αλλεπάλληλες διαδρομές φωτός-σκοταδιού;
Ο τίτλος της συλλογής υποδηλώνει και την οντότητα της σχέσης φωτός σκοταδιού. Δουλεύεις νύχτα-μέρα. Ξαγρυπνάς με τις ίδιες σκέψεις νύχτα – μέρα.
-
«…η τέχνη της σιωπής/απαιτεί κι αυτή τις μυθοπλασίες. Αυτή η, εν είδει, προειδοποίηση τι σηματοδοτεί;
Πάντα το είδος της σιωπής κυοφορεί τον τρόπο της προσέγγισης με λέξεις.
-
Υπάρχει η αίσθηση μέσα στους στίχους σας ότι το παρελθόν, ενίοτε, «τυραννάει» με τις αναμνήσεις του. Τι έχετε, εν πολλοίς, μάθει από τα παιχνίδια της μνήμης;
Η μνήμη είναι πολύτιμη, όσο δε σε βασανίζει.
-
Σε κάποια ποιήματά σας ενυπάρχει το στοιχείο της αγωνίας και σε κάποια σημεία γίνεται αναφορά και στην νέα συνθήκη ζωής που έφερε η πανδημία. Ο μεταβατικός αυτός καιρός πόσο αλληλέγγυος πιστεύετε πως θα ‘ναι σε κάποια ποιητική υπέρβαση;
Ο κόσμος θα παλεύει πάντα για να πάει το μίσος εναντίον του μίσους.
-
«Άστεγες λέξεις/ανυπόταχτες» η απέραντη ελευθερία των λέξεων πόσο δεσμεύει την ποιητική διάνοια; Σε σας πόσο δεκτικές στάθηκαν στα ποιητικά παράθυρα που ανοίξατε;
Κάθε λέξη είναι μια ιστορία. Ευτύχησα με τις ποιητικές συντροφιές που συνάντησα στην πορεία μου. Τα ποιητικά παράθυρα είναι ανοικτά εφόσον κολυμπάς με τις λέξεις και δε νιώθεις αγκυλωμένος.
-
Στο λογοτεχνικό τοπίο του 21ου αιώνα οι ποιητικές φωνές είναι πολλές, ίσως όχι τόσο ηχηρές στην εποχή τους, αλλά που σίγουρα κάποιες από αυτές ανοίγουν τα παράθυρα του αύριο. Στη δική σας περίπτωση θα κρίνατε φιλόξενους τους σταθμούς της εκάστοτε αφίξεως;
Πάντα αγκαλιάζεις τους σταθμούς από τους οποίους διέρχεσαι. Είμαστε σαν τα τρένα. Κάθε ταξίδι μας φέρνει πιο κοντά στο νόημα της ζωής, καθώς ο αποχωρισμός και η άφιξη είναι αναγκαία συνθήκη.
-
Σε μια εποχή που η Τέχνη γενικότερα, και το βιβλίο ειδικότερα, πληγώθηκε ανεπανόρθωτα, ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητες για τους ανθρώπους της/του;
Το βιβλίο αποτελεί προτεραιότητα στην αναζήτηση του ανθρώπου. Ειδικά στις μέρες μας είναι μέσο ζωτικής σημασίας.
1