Συνέντευξη: Ηρακλής Γεωργαντής "Όταν αγαπάς απόλυτα δεν δημιουργούνται κενά"

Ο Ηρακλής Γεωργαντής γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι δικηγόρος. Η πρώτη του συγγραφική απόπειρα “Τρεις βαθμοί μυωπίας” (Βιβλίο 1: Χριστίνα) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, έχει δημιουργήσει λογοτεχνική αίσθηση με την πρωτοτυπία καταγραφής αλλά και δράσης των βασικών του ηρώων.Το δυσανάλογο των διεκδικήσεων τους στο βιβλίο, τους φέρνει αντιμέτωπους με μια πραγματικότητα που αγνοούσαν λόγω της μειωμένης  “όρασης” που δημιουργούν… “τρεις βαθμοί μυωπίας”.

Ο μυωπικός 21ος αιώνας, λοιπόν, μιας θεμελιωδώς άφρονος κοινωνίας, όπως έλεγε κι ο μεγάλος στοχαστής Κορνήλιος Καστοριάδης, αποτελεί τον πυρήνα συζήτησής μας με τον συγγραφέα Ηρακλή Γεωργαντή ξεδιπλώνοντας πτυχές της, που ενδελεχώς καταγράφονται μέσα στις σελίδες του πρώτου μέρους της τριλογίας του “Τρεις βαθμοί μυωπίας” (εκδόσεις Κλειδάριθμος).

 

– Σας καλώς ορίζω κ. Γεωργαντή στο The Book.Gr, τη διαδικτυακή  πύλη του βιβλίου.

– Εγώ σας ευχαριστώ για την φιλοξενία. Πρώτα από όλα θέλω να σας δώσω συγχαρητήρια για την ποιότητα της σελίδα σας. Έχετε την ικανότητα να εμβαθύνετε στη λογοτεχνία όσο λίγοι στο χώρο σας.

-Σας ευχαριστούμε πολύ!

 

1. Τρεις βαθμοί μυωπίας, μια τριλογία που το πρώτο της μέρος (Χριστίνα) κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος. Μιλήστε μας γι’ αυτό το πρώτο βιβλίο της τριλογίας.

Το βιβλίο ΤΡΕΙΣ ΒΑΘΜΟΙ ΜΥΩΠΙΑΣ-ΧΡΙΣΤΙΝΑ αλλά και το σύνολο της τριλογίας, γράφτηκε με στόχο να αποτελέσει σημείο αναφοράς στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Όπως στην εξέλιξή του ο άνθρωπος έφτασε στον homo sapiens, έτσι και πρωταγωνιστές των μυθιστορημάτων πρέπει πλέον να είναι σκεπτόμενοι άνθρωποι.

Αυτό που κυριαρχούσε μέχρι τώρα ήταν οι ήρωες απλώς να δρουν και στην καλύτερη περίπτωση να αναλύουν έπειτα τις συνέπειες των πράξεων τους. Να θρηνούν, να θυμώνουν, να εκδικούνται. Όμως αυτή η σκέψη είναι απολογητική. Οι δικοί μου πρωταγωνιστές σκέφτονται –και- πριν δράσουν. Επιχειρηματολογούν για το καλό και το κακό, αφού προηγουμένως έχουν παρουσιαστεί στον αναγνώστη τα βιώματά τους, τα οποία δικαιολογούν τον συγκεκριμένο τρόπο σκέψης.

Εγώ σαν αφηγητής δεν παίρνω θέση. Δεν τους κρίνω. Διδάσκει ο καθένας στον αναγνώστη τη δική του ηθική και ο αναγνώστης συχνά παρασύρεται και ταυτίζεται με αυτή. Με το ανατρεπτικό τέλος εκτίθεται και ο ίδιος, αφού καλείται να αναθεωρήσει μεγάλο μέρος όσων ενστερνίστηκε κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης.

 

2. Το μυθιστόρημα σας παρόλο που βρίθει σκοτεινών ανθρώπινων ενστίκτων, είναι ένας θρίαμβος της έννοιας της Ζωής. Ψηλαφίστε μαζί μας τους άξονες της σύλληψής του;

Τους πρωταγωνιστές μου, αν μπορούσα να τους εικονίσω, θα τους παρουσίαζα ως ανθρώπους που τρέχουν, έχοντας αγκιστρωμένα βαρίδια στα πόδια τους. Θέλουν να ξεφύγουν, να βρουν το δικό τους πεδίο για να δράσουν και να κυριαρχήσουν. Αυτή η κίνηση αρχικά αλλά κυρίως η κατάκτηση του ελεύθερο πεδίου αποτελούν τον θρίαμβο της ζωής. Τα βαρίδια, τα σκοτεινά ανθρώπινα ένστικτα δηλαδή, δικά τους ή του περιβάλλοντός τους, τους εμποδίζουν να ζήσουν.

Από τη στιγμή που αναλύω τα πράγματα υπό το πρίσμα αυτής της εικόνας, επέλεξα να αναδείξω τις ανθρώπινες σχέσεις μέσα από τις αφορμές που δίνει μια αστυνομική πλοκή. Παίζω διαρκώς με τις έννοιες «βλέπω-καταλαβαίνω», οι οποίες είναι ταυτόσημες και αυτό μου δίνει την δυνατότητα να θεμελιώσω την θεωρία ότι όπως κάποιος βλέπει με «τρεις βαθμούς μυωπίας», μπορεί να καταλαβαίνει και με «τρεις βαθμούς μυωπίας».

 

Συνέντευξη: Ηρακλής Γεωργαντής "Όταν αγαπάς απόλυτα δεν δημιουργούνται κενά"

 

3. Ο χαρακτήρας της Χριστίνας με ποια δομικά υλικά πλάστηκε; Αντιπροσωπεύει ένα μοντέλο της σύγχρονης νέας Ελληνίδας;

Η Χριστίνα και η Μάιρα αποτελούν το κυρίαρχο ποσοστό των γυναικών στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό. Με απελευθερωμένα ένστικτα, χειρίζονται, αμύνονται, συσχετίζονται και κυριαρχούν σε κύκλους που δημιουργούν οι ίδιες.

 

4.Ο «εγωτισμός», ο ακραίος ανταγωνισμός ανάμεσα στα ζευγάρια είναι ο λογοτεχνικός καμβάς του βιβλίου σας. Γιατί οι σημερινές σχέσεις των ανθρώπων ταλανίζονται μέσα από ακραιφνείς εγωισμούς;

Γιατί ο καθένας μπορεί να επιβιώσει χωρίς να έχει ανάγκη συναισθηματικής συμπλήρωσης από τον σύντροφό του ή στήριξης από το φίλο του. Είτε άντρας είτε γυναίκα συμπεριφέρεται ως αυτοτελής, στηριζόμενος στην ψυχική και οικονομική στήριξη της οικογένειάς του. Οι σχέσεις με τους γονείς είναι η κυρίαρχη σχέση του σύγχρονου ανθρώπου. Το πρώτιστο στις υπόλοιπες σχέσεις είναι να μην αλλοιωθεί κανείς για χάρη του άλλου. Όχι να επικοινωνήσει, όχι να αγαπήσει, όχι να ερωτευτεί. Αυτό είναι το λάθος. Η φύση έχει δημιουργήσει τα πλάσματά της, ώστε να αναγνωρίζουν την ερωτική ως βασική σχέση.

 

5. Συνεχίζοντας την παραπάνω ερώτηση, η έννοια του «παράλληλου», που κυριαρχεί στο βιβλίο σας, των σχέσεων και κατ’ επέκταση της ίδιας της ζωής κατά πόσο αποτελεί προγεφύρωμα του κενού;

Οι παράλληλες σχέσεις είναι πράγματι προγεφύρωμα κενού. Όμως όχι του κενού που προκαλείται εξαιτίας του συντρόφου μας αλλά εξαιτίας της δικής μας ανικανότητας να τον αγαπήσουμε. Όταν αγαπάς απόλυτα δεν δημιουργούνται κενά και δεν χρειάζονται να καλυφθούν από άλλους.

Όταν αγαπάς κρατώντας ένα κομμάτι για τον εαυτό σου, τότε η αγάπη σου είναι σαν μια τρύπια τέντα. Την αφήνεις για να βλέπεις από εκεί τα αστέρια και να μπαίνει ο ήλιος αλλά παράλληλα από μέσα της περνούν στη βεράντα σου σκουπίδια, τα οποία την βρωμίζουν. Δεν τα προσέχεις γιατί επιμένεις να κοιτάς ψηλά. Όταν σιγά σιγά η τρύπα ξεφτίζει και μεγαλώνει, λες ότι δεν ήταν καλή η ποιότητά της. Όμως το κόψιμο και το ράψιμο που της έκανες, αφήνοντας από την αρχή τρύπα, ήταν το λάθος. Δεν θέλεις να το παραδεχτείς. Και τότε ψάχνεις για μπαλώματα. Αυτές είναι οι παράλληλες σχέσεις.

 

6.«Στο σκοτάδι όλα καλύπτονται…», τι , κατά τη γνώμη σας, προσπαθεί, κατά κόρον,  να κρύψει ο σύγχρονος  άνθρωπος στο μανδύα του σκοταδιού;

Αυτό που τον ενοχλεί. Τη φτώχεια του, τη φοβία του, τη στενοχώρια του, την ασχήμια του, τη δειλία του, την ανηθικότητά του, τη δυστυχία του. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Το ζήτημα είναι όχι τι κρύβει στο σκοτάδι αλλά τι έχει να δείξει στο φως. Αυτό προορίζεται για μας, αρκεί να ζητάμε το φως. Γιατί αν ζητάμε να βρούμε έναν άνθρωπο για να τον συντροφεύσουμε στο σκοτάδι, τότε θα δούμε ό,τι μας επιτρέπουν τα φωτορυθμικά σε ένα βραδινό κλαμπ. Ποτό και χαμόγελο χωρίς λόγο. Και θα νιώσουμε ευτυχία χωρίς λόγο και θα πληγωθούμε όταν ανάψουν τα φώτα.

 

Συνέντευξη: Ηρακλής Γεωργαντής "Όταν αγαπάς απόλυτα δεν δημιουργούνται κενά"

 

7. Σε κάποιο σημείο λέτε: Η πόρτα που εμποδίζει το θάνατο δεν είναι κλειδωμένη. Πολύ ωραία σκέψη, κι έντεχνα τοποθετημένη στο κείμενο. Οι ήρωες σας φλερτάρουν με το θάνατο, εσείς με τι διάθεση στέκεστε απέναντι του;

Θεωρώ ότι κάθε μέρα που ζω, μου χαρίζεται από το θάνατο. Τη γιορτάζω αυτή τη μέρα. Κάθε μέρα. Για την πληρέστερη απάντηση, σας παραθέτω τη στροφή ενός ανέκδοτου ποιήματός μου:

«Και φτιάχνω ακόμη ό,τι προλάβω,

που αφήνω φίλους συγγενείς,

μα δεν νομίζω να ‘μαι εντάξει,

όταν φανεί ο Εκτιμητής»

 

8. Οι αριθμοί, η ποσότητα που συγκεφαλαιώνει η εποχή μας (αριθμοί συντρόφων, αριθμοί τραπεζικών λογαριασμών, χιλιάδες αριθμοί αόρατων διαδικτυακών φίλων κτλ) αποτελούν την πράξη υιοθεσίας του μέλλοντος μας;

Οι αριθμοί είναι ένας τρόπος να μετράμε. Δίνουν την ψευδαίσθηση της υπεροχής σε αυτόν που κατέχει τον μεγαλύτερο, συστηματοποιούν το χρόνο και τις αξίες και δίνουν μια κανονικότητα στην ζωή. Δεν είναι όμως ο σωστός τρόπος για να αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα. Αν ένας εβδομηντάχρονος ήταν ερωτευμένος για ένα έτος και τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του φυτοζωούσε, τότε ο ένας χρόνος είναι σημαντικότερος από τα εξήντα εννιά. Το ίδιο συμβαίνει για τον συγγραφέα που σε ένα έτος έχει γράψει ένα βιβλίο ενώ πριν σκόρπιζε την ψυχή του.

Οι αριθμοί δεν πρέπει να αποτελούν τεκμήριο για τίποτε. Ένας πίνακας δεν θα φιλοτεχνηθεί καλύτερα από 1000 ζωγράφους απ’ ότι θα φιλοτεχνηθεί από έναν. Το ίδιο ισχύει και για ένα ποίημα. Μόνο όταν οι άνθρωποι σταματούν να σκέφτονται με αριθμούς γίνονται ευτυχισμένοι. Γιατί όσο σκέφτεσαι με αριθμούς πάντα θα υπάρχει κάποιος μεγαλύτερος και κάποιος που δεν θα χωράει ο νους σου. Ενώ τον απόλυτο έρωτα ή την απόλυτη ευτυχία μια χαρά μπορεί να τα χωρέσει, όταν τα νιώσει.

 

9. Απόφοιτος της Σχολής Πολιτικών Επιστημών η κεντρική σας ηρωίδα. Από τη μία σωρεία ανέργων, αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και από την άλλη το αλάθητο των κυβερνώντων. Σε έναν άνθρωπο του νόμου όπως εσείς, τι αισθήματα σας δημιουργεί η πολιτική ραστώνη τόσων χρόνων πάνω στο τομέα της εκπαίδευσης;

Οι πολιτικοί είναι άνθρωποι που εκλέγονται από το λαό. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημά που μπορεί να έχει ένας υποψήφιος πολιτικός έναντι των αντιπάλων του, είναι να είναι μέτριος. Ο μέτριος ψηφοφόρος, ο οποίος κυριαρχεί στην κοινωνία, βλέποντας τον μέτριο υποψήφιο, τον επιλέγει γιατί νιώθει ότι όπως αυτός κατόρθωσε και αναρριχήθηκε ψηλά, μια μέρα μπορεί και ο ίδιος να τα καταφέρει. Αυτόν τον τύπο πολιτικού υιοθετεί και αυτόν στηρίζει. Όταν τον βλέπει να καταχράται το χρήμα ή την εξουσία χαίρεται. Τον υποστηρίζει. Τον δικαιώνει. Γιατί είναι το είδωλό του. Ο ήρωάς του. Θέλει εκείνος τουλάχιστον, να καταφέρνει να πραγματοποιήσει ό,τι ο μέτριος ψηφοφόρος δεν κατάφερε μέχρι τώρα. Να κλέψει, να περάσει καλά, να αδικήσει, να νικήσει. Δεν τον απασχολεί η πολιτική ηθική.

Αυτός ο πολιτικός δεν θα ενδιαφερθεί ποτέ για το Πανεπιστήμιο. Ούτε φυσικά για την ανεργία των επιστημόνων ούτε για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να προσελκύει δίπλα του ψηφοφόρους που δεν θα έχουν διάθεση να τον ελέγχουν και θα είναι διαθέσιμοι για οποιαδήποτε αντικανονική συναλλαγή. Σε αυτό το σύστημα οι μορφωμένοι και οι ιδεαλιστές ψηφοφόροι περισσεύουν. Δεν τους θέλουν ούτε οι μέτριοι πολιτικοί και τους χλευάζουν οι μέτριοι ψηφοφόροι.

 

10.«Οι αναμνήσεις τέτοιο φαγητό είναι… φαγητό σε συντήρηση». Το φαγητό των δικών σας αναμνήσεων κατά τη συγγραφή του βιβλίου σας, τι γεύση είχε;

Οι γεύσεις που δοκιμάζω είναι δυνατές. Είτε πικρές είτε γλυκές είναι όλες πολύ δυνατές. Έτσι το θέλω. Όταν έγραφα, τις είχα πια καταπιεί και τις είχα χωνέψει. Ανέσυρα στη μνήμη μου κάθε μια ξεχωριστά και με το βιβλίο μου έφτιαξα τη δική μου συνταγή. Έτσι με τους «Τρεις βαθμούς μυωπίας» δημιούργησα τη γεύση της δικής μου ζωής.

 

11.«Μπορούσε να διαχειριστεί τον θάνατο… όχι όμως τον έρωτα», λέτε κάπου. Δυο εκφάνσεις της Ζωής δοσμένες στην απολυτότητά τους. Θα ήθελα τη θέση σας πάνω στα λόγια της πρωταγωνίστριας σας.

Το θάνατο μπορούμε να τον διαχειριστούμε. Συνιστά μια απώλεια η οποία μπορεί να αναπληρωθεί. Ίσως όχι απόλυτα αλλά το κενό είναι διαχειρίσιμο. Ο έρωτας όμως δεν είναι διαχειρίσιμος. Όταν τον νιώσεις, πιστεύεις ότι τέτοια ευκαιρία δεν θα ξαναπαρουσιαστεί στη ζωή σου. Σε όποια ηλικία και αν βρίσκεσαι. Από την άποψη αυτή ο έρωτας συνιστά την τελευταία ελπίδα ζωής. Πώς να μπορείς να τον διαχειριστείς;

 

12.Οι μάσκες που επιβάλλει η σημερινή εποχή με ποιο τρόπο καταρρέουν;

Δεν καταρρέουν. Συνιστούν τον τρόπο που επικοινωνούν οι άνθρωποι. Δεν θέλουν να δουν πέρα από τη μάσκα. Φοβούνται. Και όταν καταστρέφονται οι σχέσεις εξαιτίας των μασκών, πάλι οι άνθρωποι δεν τις βγάζουν. Απλώς αλλάζουν πορείες συνεχίζοντας να φορούν τις δικές τους μάσκες και ψάχνοντας για ανθρώπους με άλλες μάσκες.

Μόνο ο έρωτας γκρεμίζει τη μάσκα. Γιατί τότε θέλεις να προσκαλέσεις τον σύντροφό σου να σε εξερευνήσει μέχρι και το τελευταίο κύτταρο. Να καταλάβει πόσο πολύ τον αγαπάς. Και η σχέση μου με τον αναγνώστη μια σχέση έρωτα είναι. Δεν φοράω μάσκα. Θέλω μέσα από το βιβλίο μου να με εξερευνήσει όσο πιο βαθιά γίνεται. Κάθε λέξη. Κάθε γράμμα. Κάθε κόμμα.

 

13. Το σπίτι και οι χώροι του. Η διακόσμηση και ο αέρας που αποπνέει ένα σπίτι έχουν μια νομοτέλεια στις σχέσεις των ανθρώπων. Πόσο δεμένος είστε με την έννοια του σπιτιού, με ό,τι αυτό υποδηλώνει;

Πιστεύω πολύ ότι η διακόσμηση του χώρου όπου ζει κάποιος υποδηλώνει το χαρακτήρα του. Την προσωπικότητά του. Κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει ένα χώρο που τον αισθάνεται δικό του. Ας είναι ένα υπόγειο. Ας είναι μια γωνία σε ένα μπαρ ή σε ένα καφέ. Ένα παγκάκι σε ένα πάρκο. Οτιδήποτε. Όσο αφορά την έννοια του σπιτιού με την ευρεία έννοια, πιστεύω ότι το σπίτι μου το συνιστούν όσοι με αγαπάνε.

 

14. Η σιγουριά του σκοταδιού και η απειλή του φωτός. Οι ήρωες απειλούνται από το φως της αλήθειας. Πόσο σύντομα θα βγει από το σκοτάδι για να έρθει στο φως το επόμενο μέρος της τριλογίας;

Μέσα στο 2020. Έχει ήδη τελειώσει και κάνω συνεχώς κάποιες βελτιώσεις. Δεν θέλω να το αφήσω εύκολα από τα χέρια μου. Η υποδοχή του πρώτου βιβλίου είναι εξαιρετική. Έχω ευθύνη απέναντι στη ΝΑΤΑΛΙΑ. Θέλω να σταθεί ισάξια δίπλα στη ΧΡΙΣΤΙΝΑ.

 

-Σας ευχαριστώ πολύ για την τιμή και τη προσήνεια που δείξατε σε αυτή τη συζήτηση. Να σας ευχηθώ καλές γιορτές

-Καλές γιορτές κύριε Δανιήλ! Και μόνο με τις ερωτήσεις σας νιώθω ότι ανεβάσατε το επίπεδο το έργου μου. Είναι τιμή μου, που απάντησα σε αυτές.

 

επιμέλεια: Γρηγόρης Δανιήλ

 

1